Vertrouwen
Een man, een man, een woord, een woord!
Het artikel van Jort Kelder, journalist en presentator, in het Financiële Dagblad van vrijdag 9 augustus over vertrouwen raakte een snaar. Kort samengevat stelt Kelder dat onze complexe samenleving van wantrouwen aan elkaar hangt. Het maakt volgens hem ons land onwerkbaar en we moeten, net als vroeger, elkaar weer durven vertrouwen.
Het is inderdaad zo dat het vroegere persoonlijke vertrouwen in de medemens en in instanties gedaald is.
Volgens het CBS was in 2022 het algemeen vertrouwen in de medemens zo’n 65%. Het is, waarschijnlijk tijdelijk, gestegen sinds dit percentage 60% was in 2016. In instanties was het vertrouwen in de gezondheidszorg, de politie en de rechters het hoogst, tussen de 70 en 80 %. Bij banken iets minder dan 50%, voor ambtenaren en in de pers 40, grote bedrijven 35, de Tweede Kamer 30, Kerken iets minder dan 30 en politici iets minder dan 25 %
Het vertrouwen in medemens en instituties verschilt tussen bevolkingsgroepen, waarbij vooral leeftijd en het opleidingsniveau onderscheidend zijn. Jongeren en hoger opgeleiden hebben doorgaans meer vertrouwen dan ouderen en lager opgeleiden.
In de V.S. ligt het onderlinge vertrouwen een stuk lager. Volgens wetenschapper Brooks vertrouwen twee derden van de mensen in de V.S. anderen niet. Dit is aanzienlijk slechter dan in ons land, maar de V.S. staan dan ook bekend om hun sterke verdeeldheid en onderling wantrouwen.
Als je elkaar of instituties niet vertrouwt op hun woord is de enige oplossing een contract op te stellen en ervoor te zorgen dat dat nageleefd wordt. Het overgrote deel van contracten is waarschijnlijk constructief en eerlijk opgesteld. Maar een flink aantal loopt uit in een conflict. Die onenigheid wordt vaak uitgevochten in de rechtbanken en daar heb je advocaten voor nodig. Die hopelijk zelf eerlijk zijn en niet proberen je een poot uit te draaien. Contracten, schrijft Kelder plastisch, zijn gestold wantrouwen. Hij geeft verder aan dat de Orde van Advocaten in 1970 2000, in midden jaren tachtig meer dan 5000 en begin 2024 18.513 leden had. Meer regels, meer controleurs, meer conflicten en meer advocaten.
Dit is allemaal nauw verwant aan eerlijkheid. Als een essentieel engagement om waarheidsgetrouw te zijn ontbreekt, wordt het functioneren van de samenleving sterk bemoeilijkt. In beroepen en in het zakenleven wordt vaak gezegd dat, terwijl vroeger een verbale belofte voldoende was, dat nu anders ligt. Een overeenkomst werd vaak bezegeld door een ‘handjeklap’. Onderling elkaar vertrouwen en op iemands woorden kunnen afgaan is efficiënt, plezierig en productief. Plezierig, dat is duidelijk, het voelt aan als collegiaal en misschien zelfs vriendelijk. Efficiënt omdat je niet allerlei tijdrovende, schriftelijke of andere voorzorgsmaatregelen hoeft te nemen om je achterdocht gerust te stellen. En productief omdat je in een positieve en open atmosfeer diverse informatie kunt uitwisselen en daar samen verder op kunt bouwen. Het stelt ons in staat deel uit te maken van grote en opwindende projecten die we nooit zouden kunnen ondernemen als we alleen op economische principes af zouden gaan.
Wel zijn er enkele kerngebieden van het hedendaagse leven – onder meer rechten, zakenleven en politiek, waar er een perceptie is dat het verwachten van eerlijkheid op een regelmatige basis, een naïeve en domme houding is, de handelwijze van een ‘loser’ (verliezer). Een dergelijke perceptie is praktisch een mandaat voor persoonlijke oneerlijkheid en een concessie aan interpersoonlijk wantrouwen. Wanneer we niet langer aannemen dat degenen waarmee we communiceren ons ten minste de waarheid vertellen, zien we hen niet langer als vertrouwenswaardige personen en handelen alleen met hen op een strikt instrumentele manier. De grenzen van wederkerige morele verplichtingen lossen dan op en de wet van de jungle komt tevoorschijn.
Juridische scherpslijpers kunnen proberen de contractvoorwaarden naar hun hand te zetten en de moraliteit gaat eruit. Het omzeilt een vroeger gegeven eerlijk woord en holt de deugd van de eerlijkheid uit
Sociaal vertrouwen is delicaat en moeilijk op te bouwen; het te vernietigen is veel makkelijker. Laat ons beginnen in onze onmiddellijke omgeving dat vertrouwen in elkaar te versterken en ons leven aangenamer en productiever in te richten.
Morele ambitie
We hebben, denk ik, allemaal gehoord over Rutger Bregman en zijn boek ‘De meeste mensen deugen’. Rutger is iemand die sterk begaan is met het lot van de mensheid en veel energie steekt in de verbetering ervan.Onlangs heeft hij een boek gepubliceerd onder de titel ‘Morele Ambitie’. Hij breekt daar een lans voor het zich inzetten voor projecten om de mensheid te verbeteren. Hij wil dat we aan de beste oplossingen voor de grootste wereldproblemen werken. Hij bouwt daarvoor ook aan een beweging voor pioniers die bruisen van morele ambitie.In zijn boek geeft hij markante voorbeelden van mensen die zich eerder voor goede doelen ingezet hebben, zoals Ralph Nader voor verkeersveiligheid; Thomas Clarkson voor de afschaffing van de slavernij; Rosa Parks voor rassendiscriminatie in de V.S. ;Jonas Salk voor het poliovaccin en nog meer. Er zijn ook pioniers op het gebied van technologie; hun uitvindingen hebben de mensheid grote diensten bewezen. Morele ambitie kan in feite niet zonder technologie, zo zegt Bregman.Hij onderscheidt vier types van mensen die goed willen doen, met name:
- Niet-zo-ambitieus, niet zo idealistisch: bullshit job, renteniers bestaan;
- Niet-zo-ambitieus, idealistisch: gepassioneerde deeltijder, online activist;
- Ambitieus- niet-zo-idealistisch: consultant, bankier, bedrijfsadvocaat;
- Ambitieus, idealistisch: de moreel ambitieuzen.
De laatsten hebben het idealisme van een activist, de ambitie van een startup oprichter; het kritisch vermogen van een wetenschapper en de bescheidenheid van een monnik.
Bregman moedigt ons aan onszelf in te zetten voor een lofwaardig doel en geeft daar een systematische aanpak voor.Het lijdt geen twijfel dat er nog veel misstanden en tekortkomingen in onze samenleving bestaan. Op bijvoorbeeld de gebieden van milieu, gezondheid, vrede en armoede. Op het gebied van deugdzaamheid is er ook nog werk aan de winkel. Je zou, via een blog en via X een bepaalde deugd of sterke eigenschap kunnen promoten, zoals verdraagzaamheid, maat houden en altruïstische liefde.Als je je geroepen voelt om je deels of geheel in dienst te stellen van heilzame projecten, is het raadzaam dit boek en zijn suggesties tot je te nemen, alleen of in groepsverband.Op het einde van ons website essay over de deugd moed wordt de parabel van de kaars genoemd, de eenzame kaars die licht brengt in de duisternis. Wij kunnen ieder van ons ook zo’n kaars zijn.Een gids voor hoe ook jij het pad van morele ambitie kunt volgen vind je in‘The School for Moral Ambition’ https://www.moreleambitie.nl
Horloge terug
Een oude man ontmoet een jonge man die vraagt: “Herinner je je mij?” En de oude man zegt nee. Dan vertelt de jonge man hem dat hij zijn leerling was, en de leraar vraagt: “Wat doe je, wat doe je in het leven?” De jonge man antwoordt: “Nou, ik ben leraar geworden.” “Ah, hoe goed, zoals ik?” Vraagt de oude man. “Wel, ja. In feite ben ik leraar geworden omdat je me inspireerde om zoals jij te zijn.” Nieuwsgierig vraagt de oude man aan de jonge man wanneer hij besloot leraar te worden.
En de jonge man vertelt hem het volgende verhaal: “Op een dag kwam een vriend van mij, ook een student, binnen met een mooi nieuw horloge, en ik besloot dat ik het wilde hebben. Ik heb het gestolen, ik heb het uit zijn zak gehaald. Kort daarna merkte mijn vriend dat zijn horloge ontbrak en klaagde onmiddellijk bij onze leraar, dat was jij. Toen sprak je de klas toe met de woorden: ‘Het horloge van deze leerling is vandaag gestolen tijdens de lessen. Wie het ook heeft gestolen, geef het alsjeblieft terug.’ Ik heb het niet teruggegeven omdat ik dat niet wilde. Je sloot de deur en zei dat we allemaal moesten opstaan en een kring moesten vormen. Je zou onze zakken één voor één doorzoeken tot het horloge gevonden was. Je zei echter dat we onze ogen moesten sluiten, omdat je alleen naar zijn horloge zou zoeken als we allemaal onze ogen dicht hadden. We hebben gedaan volgens de instructies. Je ging van zak naar zak, en toen je door mijn zak ging, vond je het horloge en nam het mee. Je bleef in ieders zakken zoeken en toen je klaar was zei je ‘doe je ogen open’. We hebben het horloge.’ Je hebt me niets gezegd. Je hebt ook nooit gezegd wie het horloge heeft gestolen. Die dag heb je mijn waardigheid voor altijd gered. Het was de meest beschamende dag van mijn leven. Maar dit is ook de dag dat ik besloot geen dief, een slecht mens, enz. te worden. Je hebt nooit iets gezegd, noch heb je me zelfs maar uitgescholden of apart genomen om me een morele les te geven. Ik heb je bericht duidelijk ontvangen. Dankzij jou begreep ik wat een echte opvoeder moet doen. Herinnert u zich deze situatie nog, professor? De oude professor antwoordde: ‘Ja, ik herinner me de situatie met het gestolen horloge, dat ik in ieders zak zocht. Ik herinnerde me jou niet, want ik sloot ook mijn ogen terwijl ik zocht.’ Dit is de essentie van lesgeven: Wanneer je wilt corrigeren door de ander te vernederen; dan weet je niet hoe je moet lesgeven.”
Yassine Nejjari
Eerlijk is heerlijk
Gisteren een essay op deze website geplaatst met de bovenstaande titel. Onder ‘Aparte Verhalen’, links onder. Het essay behandelt onder meer het belang van eerlijkheid, de voor- en nadelen ervan, het huidige gedrag, zowel maatschappelijk als persoonlijk, hoe eerlijkheid te promoten en toekomstige ontwikkelingen.
Eerlijkheid is een belangrijke karaktersterkte; samen met authenticiteit vormt het de eigenschap integriteit, die dan weer onderdeel is van de deugd ‘moed’.
Eerlijkheid is de laatste decennia op de achtergrond geraakt. Ook de vorming erin heeft geleden door geringere activiteiten van de godsdiensten en het onderwijs.
Een recht-door-zee maatschappij met eerlijke leden heeft grote voordelen en maakt het gemeenschappelijke en persoonlijke leven aangenamer, gemakkelijker en product
EERLIJK DUURT HET LANGST
Vrede overal
Met het reactiveren van deze blog, gaat de prioriteit naar de situatie in het Midden-Oosten, speciaal naar Gaza. Na de bevindingen van veel organisaties en deskundigen is er weinig twijfel dat hier sprake is van volkerenmoord. De aanleiding, niet de oorzaak, is de inval van Hamas in kibboetsen in Israël met doden, gewonden en ontvoeringen. Hamas is voor deze inval door praktisch iedereen veroordeeld.
De oorzaak van de aanval is de behandeling van de Palestijnen, die al sinds de bezetting in 1967 in een openlucht gevangenis zijn ingekapseld en waarvan de inwoners continu verwaarloosd en vernederd werden. Geen enkel volk zou deze repressie lang geaccepteerd hebben en deze strijd tegen de bezetting valt in dat opzicht makkelijk te verklaren.
Wat Israël als reactie heeft gedaan gaat alle perken te buiten: 35.000 doden, meer dan 70.000 gewonden en bijna het hele Gaza gebied met de grond gelijk gemaakt. De meest gruwelijke en onmenselijke methoden zijn toegepast zoals we via de media hebben gehoord en gezien.
Het is bijna onbegrijpelijk dat ongeveer de hele westerse wereld, inclusief NAVO en de EU, dit zonder veel commentaar accepteren. Het wijst op een ijzeren politiek-diplomatieke grip op die instanties en hun lidstaten door de V.S en Israël. Het is niet begrijpelijk dat een land als Israël, wat geciviliseerd heet te zijn, zo onbarmhartig, wreed en arrogant te werk kan gaan, te meer omdat de Joden zelf een holocaust hebben meegemaakt. Zoals Obama het eens zei het Joodse volk zou de deugd van vergeven moeten leren.
Dat Amerika de Israëlische vergelding ondersteunt en af en toe maar zwakjes bekritiseert heeft te maken met de intensieve betrokkenheid bij de oprichting en ontwikkeling van Israël, de Israëlische rol in de Amerikaanse politiek, de courante militaire en politieke belangen van twee handen op één buik, en mogelijk ook, de eigen Amerikaanse geschiedenis van genocide op de Indianen.
Het zijn ook bijna alle westerse landen die de genocide, bijna stilzwijgend, laten gebeuren. Een ongelofelijke schande! Hulde aan senator Bernie Sanders in de Verenigde Staten, onafhankelijke observatoren, onder meer die van Consortium Nieuws, landen als Zuid-Afrika, Turkije, Nicaragua en enkele Europese landen zoals Spanje, Ierland en België, die voor rechtvaardigheid durven op te komen. Het is verontrustend dat de ‘ontwikkelde’ wereld zich zo weinig rechtvaardig en menselijk opstelt.
Wat nog verder stoort is dat er enorme goodwill en middelen uit westerse landen komen om Oekraïne te steunen in zijn strijd tegen Rusland. Een strijd die door de Verenigde Staten lijkt uitgelokt om Rusland een kopje kleiner te maken. Zoals velen zeggen wordt hier met twee maten gemeten. Discriminatie ten gunste van Europeanen in Oekraïne en ten nadele van een volk wat ons minder bekend is. In Palestina. Je kunt ernstige vraagtekens zetten bij het morele gehalte van de gevestigde machten, in Noord-Amerika en Europa. We dachten dat de wereld na WO II steeds rechtvaardiger en veiliger werd, maar het tegendeel lijkt helaas het geval.
Hoe kunnen we positief uit deze situatie evolueren? Een belangrijke rol is potentieel weggelegd voor het Internationale Gerechtshof en het Internationale Strafhof. Het laatste is al in ernstige mate gechanteerd door Amerikaanse senatoren. Hopelijk dat ze beide de morbide druk van buitenaf durven te weerstaan.
Er moeten nog veel constructieve stappen door alle betrokkenen worden gezet om tot een rechtvaardige, vredelievende situatie te komen. En de motivatie zal na de huidige genocidale ervaringen daartoe strikt beperkt, zo niet negatief, zijn. De schepping en ontwikkeling van de Staat Israël is in feite een kolonisatieproces geweest. Gerealiseerd met volle medewerking van de Verenigde Staten. Een permanente oplossing zou kunnen zijn de V.S. haar verantwoording te laten nemen en alle Joodse inwoners en hun sympathisanten uit te nodigen zich in Amerika te vestigen. Een ‘rijke’ aanwas voor Amerika en een vredevoller Midden-Oosten.
Stoutmoedig Avontuur Alex
Sinds geruime tijd staat er op deze website enkele artikelen over de deugd ‘moed’
Onder ‘Training’ aan de linker kant staan respectievelijk ‘Avontuur Stoutmoedig’. Dit avontuur is bedoeld voor vorming.
Als je verder naar beneden scrolt, staat er onder het kopje ‘Aparte Artikelen’ het essay ‘Moed’. Dit geeft een algemene beschrijving van deze deugd. Dit essay blijft onveranderd.
We hebben hard geprobeerd de trainingsartikelen te gamificeren, d.w.z. ze aantrekkelijker te maken door de toepassing van positieve videogame-technieken. We zijn daar maar zeer ten dele in geslaagd. Wel hebben we aanpassingen in Avontuur ‘Stoutmoedig’ gemaakt. Allereerst door de titel te veranderen naar ‘Stoutmoedig Avontuur Alex’. In feite hebben we nu twee versies, één voor individueel gebruik, de ander voor groepsgebruik. Ze zijn als zodanig aangegeven.
De inhoudelijke aanpassingen spreken voor zich. Bij de individuele versie hebben we sterren gebruikt om de prestaties van de speler bij de diverse scenario’s aan te geven. Bij de groepsversie is het de bedoeling dat onderling overleg onder de deelnemers de resultaten bepaalt. Hoe de vorderingen van deelnemende individuen bij de diverse scenario’s worden aangegeven, wordt daar dus aan de creativiteit van de groep overgelaten.
Mocht iemand belangstelling hebben om te helpen om Stoutmoedig Avontuur Alex’ te proberen verder te gamificeren, dan horen we dat graag via ‘a.h.j.vissers@kpnplanet.nl’.
Het ligt verder in de bedoeling voortaan regelmatig een blog te publiceren.
Dankjewel, Goede Moed!
Liefde, dé gouden karaktereigenschap
Liefde, een veelvuldig gebruikt en veelzijdig begrip, met kalverliefde aan het ene eind van het liefdesspectrum en altruïsme aan het andere. Het eerste is bedwelmend. Sommigen geven het een status van waanzin. Het heeft een beperkte tijdsduur en is meer eigenliefde dan liefde voor de ander. Niettemin zo verrukkelijk dat je wenst dat iedereen het eens beleeft.
Na kalverliefde komt, in opgaande stijl, vriendschap, een positief gevoel voor één of meer anderen op basis van gelijkheid en wederkerigheid, meestal van hetzelfde geslacht.
De derde vorm is altruïsme: de liefde voor anderen met inbegrip van praktische inzet, de meest sociale liefdesvorm.
We mogen niet vergeten dat eigenliefde, liefde en waardering voor zichzelf een belangrijke basis is voor het goed functioneren van het zelf en voor de omgang met anderen. Zoals wijzen zeggen: als je niet van jezelf houdt, kun je ook niet van anderen houden.
Liefde wordt wel als de koningin onder de deugden genoemd. Het vormt, samen met hoop en geloof het trio van de christelijke deugden, toegevoegd aan de vier klassieke deugden van rechtvaardigheid, wijsheid, moed en maat houden, die uit de Griekse Oudheid stammen. De liefde wordt prachtig beschreven in het Hooglied van de Liefde in de eerste brief van de apostel Paulus aan de Korinthiërs 13:4-13
Al sprak ik de talen van alle mensen en die van de engelen – had ik de liefde niet, ik zou niet meer zijn dan een dreunende gong of een schelle cimbaal. Al had ik de gave om te profeteren en doorgrondde ik alle geheimen, al bezat ik alle kennis en had ik het geloof dat bergen kan verplaatsen – had ik de liefde niet, ik zou niets zijn. Al verkocht ik mijn bezittingen omdat ik voedsel aan de armen Wilde geven, al gaf ik mijn lichaam prijs en kon ik daar trots op zijn – had ik de liefde niet, het zou mij niet baten.
De liefde is geduldig en vol goedheid. De liefde kent geen afgunst, geen ijdel vertoon en geen zelfgenoegzaamheid. Ze is niet grof en niet zelfzuchtig, ze laat zich niet boos maken en rekent het kwaad niet aan, ze verheugt zich niet over het onrecht maar vindt vreugde in de waarheid. Alles verdraagt ze, alles gelooft ze, alles hoopt ze, in alles volhardt ze.
De liefde zal nooit vergaan. Profetieën zullen verdwijnen, klanktaal zal verstommen, kennis verloren gaan want ons kennen schiet tekort en ons profeteren is beperkt. Wanneer het volmaakte komt zal Wat beperkt is verdwijnen. Toen ik nog een kind was sprak ik als een kind, dacht ik als een kind, redeneerde ik als een kind. Nu ik volwassen ben heb al het kinderlijke achter me gelaten. Nu kijken we nog in een wazige spiegel, maar straks staan we oog in oog. Nu is mijn kennen nog beperkt, maar straks zal ik volledig kennen, zoals ik zelf gekend ben. Ons resten geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de grootste daarvan is de liefde.
Welke vorm van liefde we zelf op een bepaald moment ambiëren of ondergaan, het is duidelijk dat iedereen veiligheid, sociaal contact en liefde behoeft. Terwijl de eerste twee functioneel zijn, voegt de liefde daar een overstijgende dimensie aan toe. Er zijn talloze onderzoeken die bevestigen hoe belangrijk het is voor baby, kleuter en kind geliefd te worden door ouders en/of anderen. Het geldt ook voor jeugdigen en jong volwassenen, die zich vaak vooral bezighouden met romantische liefde. Hoeveel eenzaamheid en onzekerheid is er niet onder deze groep omdat ze nog niet in de liefdesprijs of eruit is gevallen. Ook voor volwassenen en ouderen is zich gewaardeerd, of beter nog, geliefd te weten, een enorme stimulans en een bron van welbevinden.
Het blijkt dat jeugdigen en volwassenen die het rechte pad kwijt zijn, in hun jeugd vaak weinig of geen liefde ontvangen hebben. Het is goed dat deze met een zeker begrip behandeld worden, wat resulteert in een beperktere mate van recidive. Gelukkig worden de meeste van onze kinderen met veel zorg en liefde omringd. Jammer dat een ander deel getroffen wordt door scheiding van ouders, die helaas meer volgens eigen- dan anderliefde handelden.
Gouden karaktereigenschappen kunnen zich met motivatie en toepassing, ontwikkelen in de loop van het leven. Dat geldt ook voor de liefde. Niet alleen je naaste beminnen als jezelf, dat ook doen met vreemden en zelfs ‘vijanden’. Uiteindelijk zou je van ieder mens moeten houden. Als die zich goed gedraagt, is het makkelijk; als die antipathiek is of tekort schiet, zou je kunnen zien hoe je hem of haar kunt helpen beter te worden.
N.B. In deze hoopvolle tijd van vrouwenemancipatie, mag gewezen worden, in het kader van de samenleving tussen en binnen de seksen, dat op 8 augustus International Female Orgasm Day gevierd wordt. De bedoeling ervan is om bewustzijn te scheppen, taboes te doorbreken en seksueel genot positief te presenteren. Het seksuele hoogtepunt kan, behalve fysieke en psychologische kanten, ook een hoogstaand spiritueel aspect hebben, deels bepaald door de beoefenare(esse)n. De eerst bekende beschrijving van het vrouwelijke orgasme kwam overigens van een vrouwelijke non uit de twaalfde eeuw, Hildegard van Bingen, een veelzijdig virtuoos beroemd vanwege haar muzikale composities, preken en geschriften over onder meer gender, gezondheid en theologie.
Eerbied
De ouderwetse deugd eerbied heeft een religieuze achtergrond. Eerbied is een combinatie van vrees en ontzag. Het is de perceptie van het heilige en onbenaderbare, wat in de ervaring van de vroegere mens alles omgaf wat prijzenswaardig, machtig en beeldschoon was.
Het religieuze element is in de loop van de tijd op de achtergrond geraakt. Betekenis en waarde kregen in het begrip de overhand en maakten een respectvolle houding wakker, een eerbetoon aan grootheid.
Eerbied is de goed ontwikkelde capaciteit om gevoelens van ontzag, respect en schaamte te krijgen wanneer deze gevoelens van toepassing zijn.
Kwaliteiten van de persoon zoals waardigheid, vrijheid en het edele vragen om eerbied. In feite geeft ieder aspect van het menselijk leven de mogelijkheid om eerbiedig te zijn. Eenvoudige gebaren om anderen te groeten en herkennen kunnen meer dan tekenen van respect zijn, zelfs uitingen van eerbied. Ook erotiek kan door eerbied veredeld worden. Eerbied kan zichzelf diepgaander en waarachtiger uiten door stilte dan door spraak.
Eerbied houdt compassie in omdat zij de zwaktes aanvoelt die gedeeld worden met andere menselijke wezens.
Eerbied maakt geen onderscheid naar culturele achtergrond, sociale klasse, leeftijd en zelfs gender. Een eerbiedwaardige ziel luistert aandachtig naar andere mensen, zelfs als zij van eenvoudiger komaf zijn. Hij gaat ook eerbiedig met dwazen en misdadigers om.
Eerbied is op zich niet voldoende voor een totaal goed karakter. Maar eerbied, net als moed, is nodig voor de beoefening van de andere deugden.
Macht zonder eerbied is een ramp voor alle betrokkenen. Alle deugden zijn nodig voor goed leiderschap, maar eerbied neemt daar een speciale plaats in. Het is de basis voor het goede oordeel van een leider. Een eerbiedwaardige leider is toegewijd aan idealen zoals waarheid, vrijheid en rechtvaardigheid.
Eerbied is geen onderdanigheid. Het tegenovergestelde van eerbied is hoogmoed, dat altijd slecht is.
Eerbied, niet rechtvaardigheid is de deugd die leiders van dictators onderscheidt. Dit omdat er geen winnaars of verliezers zijn waar eerbied heerst. Succes en mislukking vallen in het niet bij de omvang van wat het is waar zij beiden ontzag voor hebben.
Ieder succes, iedere overwinning is een gelegenheid voor overmoed, een altijd aanwezig gevaar voor de menselijke geest. De beste verdediging ertegen is met eerbied luisteren naar anderen.
De traditionele taal van eerbiedig gedrag is de ceremonie. Religie is bij uitstek een gelegenheid voor eerbied en ceremonie. Zij toont respect voor andere mensen. Maar religies ontbreekt het soms aan eerbied en kunnen dan tot godsdienstoorlogen leiden.
Als een ceremonie geen eerbied bevat, verliest het zijn betekenis en wordt het een simpel ritueel.
Een gemakkelijke fout is om eerbied te verwarren met respect. Het grootste verschil tussen eerbied en respect is dat je te veel respect kunt hebben en dat ook voor foute dingen. Respect is soms slecht, soms wijs en soms ongepast. Het is bijvoorbeeld verkeerd om valse oordelen of gemene mensen te respecteren. Respect is nodig wanneer het menswaardige dingen betreft, zowel personen als hun producten.
In het rapport ‘Nederland deugt’ over een onderzoek van de Groningse Universiteit (2008) wordt aangegeven dat de grootste overeenstemming tussen vier groepen respondenten (ouders, leerkrachten, kerkelijke leiders en raadsleden) bestaat over het belang van de eigenschap ‘respect’.
Een goede test om eerbied van respect te onderscheiden zou de volgende kunnen zijn: als je zo goed bent dat je een misdadiger of andere maatschappelijk afwijkende wilt helpen beter te maken, dan heb je echt eerbied voor die persoon.
Een oneerbiedig persoon is arrogant en schaamteloos, niet in staat ontzag te voelen ten aanzien van hoogwaardigere dingen en van lager geplaatste mensen. Een laagstaande persoon heeft de neiging om de zwaktes van kinderen en onervaren personen uit te buiten. De eerbiedwaardige persoon daarentegen voelt zich gedwongen om zwakkeren te verdedigen.
Je kunt eerbiedwaardig worden door eerbiedwaardige dingen te doen, net als je moedig wordt door moedige dingen te doen. Een degelijke religieuze opvoeding kan daarbij een belangrijke stimulans zijn.
Aangezien eerbied af kan zwakken, moeten we manieren hebben die weer aan te vullen. Drie mogelijkheden daarvoor zijn: aandacht schenken, de taal van eerbied spreken en de juiste vragen stellen. De eerbiedige ziel doet meer goed door vragen te stellen dan door ze te beantwoorden.
Om eerbiedwaardigheid te onderwijzen, moet je de zaden van eerbied in iedere persoon vinden en die helpen groeien. Die zaden kunnen ontkiemen in iedere ziel, maar worden makkelijk vertrapt en drogen snel uit.
Als we een taal van eerbied kunnen scheppen, kan die ons samenbrengen. Muziek en poëzie kunnen als zo’n taal funger
Een goede vraag die je jezelf kunt stellen is de volgende: kan ik datgene wat ik van zins ben, in een geest van eerbied uitvoeren
Als we een taal van eerbied kunnen scheppen, kan die ons samenbrengen. Muziek en poëzie kunnen als zo’n taal funger
Een goede vraag die je jezelf kunt stellen is de volgende: kan ik datgene wat ik van zins ben, in een geest van eerbied uitvoeren.
N.B. Behalve naar ‘Reverence’ verwijs ik ook met erkentelijkheid naar ‘Learning the Virtues’ van de vroegere kardinaal Romano Guardini.
Verzusteringsverdrag met Yuhang
Inspreekrecht Gemeenteraad Weert
Geachte voorzitter, geachte burgemeester, geachte commissieleden
Dank U wel voor de toekenning van het inspreekrecht over het verdrag met Yuhang.
- De geschiedenis laat zien dat er twee hoofdmanieren zijn voor mensen en voor landen om met elkaar om te gaan. De ene manier is die van rechtvaardigheid, samenwerking en vriendschap. De andere is die van achterdocht, frictie en vijandschap. Omdat ik sterk overtuigd ben van het grote goed van de eerste optie, betreur ik het voorstel om het verdrag van de gemeente Weert met Yuhang te discontinueren.
- In het algemeen en op de inhoud van de betreffende documenten, zou ik de volgende opmerkingen willen maken:
Hoewel de evaluatie anders probeert te suggereren, gaat het niet alleen over een handelsverdrag. Er wordt duidelijk gesteld dat naast commerciële belangen, het leren kennen en waarderen van elkaars cultuur ook onderdeel van het verdrag is. Overigens wijst de term ‘verzustering’ in het verdrag op een familieverwantschaps- in plaats van een zakelijke relatie
COVID zou hier niet als beperkende factor aangehaald hoeven te worden. Dat probleem ligt achter ons. Dit op te brengen lijkt steun te geven aan de ongefundeerde suggestie dat China een rol zou hebben gespeeld bij de veroorzaking van deze pandemie.
- China wordt verweten veel verplichtingen op mensenrechtengebied niet nagekomen te zijn. De situatie in Xinjang is af te keuren, maar na ons slavernij- en kolonisatieverleden, mogen we misschien niet al te hoog van de toren blazen.
- Gesteld wordt dat mensenrechten en economie in verband moeten worden gezien. In het verleden zijn die, ook in het geval van China, doorgaans apart behandeld. Dit is het Nederlandse probleem koopman of dominee te willen zijn.
- De stadsdelen Yuhang en Linping hebben u gevraagd de samenwerking voort te zetten. Die opzeggen is, zegt het rapport, onherroepelijk en schadelijk op lange termijn. De gemeente wil, overhaast naar mijn idee, ronduit nee zeggen, en dat terwijl deze vrienden ons geen spierbreedte in de weg hebben gelegd. Dat zou anders moeten kunnen!
- Bij de evaluatie wordt niet gesproken over het effect van de beëindiging van het verdrag op de gevoelens van de ettelijke duizenden Weertenaren met niet-Westerse achtergrond.
- De kosten van het vriendschapsverdrag ad 12.000 euro zijn bijna verwaarloosbaar in het kader van een begroting van vele tientallen miljoenen.
- Wat nog het meeste stoort is het negatieve perspectief dat de evaluatie lijkt te onderschrijven.
Het beleid van de Nederlandse regering zou constructief-kritisch zijn, maar is aan het verschuiven onder invloed van geopolitieke factoren zoals Oekraïne en de economische boycot van China door Amerika.
Terwijl we tien jaar geleden nog goede maatjes van China waren, trekken we nu de kast open om negatieve dingen te vinden. Onder leiding van Amerika zijn we op weg naar een Koude Oorlog met alle gevolgen van dien. De evaluatie suggereert dat de gemeente Weert die lijn wil volgen.
Terwijl er honderden zo niet duizenden Weertenaren de wijde wereld over gaan voor ontspanning, cultuur en vriendschap, zou de gemeente zich willen terug trekken op het regionale.
Vernietiging van de verzusteringsovereenkomst zou tragisch zijn en een vlek op het morele blazoen van de gemeente.Onze illustere voorganger, Jakob van Horne, kan ons helpen inspireren van Weert een verlichte gemeente te maken die openstaat naar de wereld en helpt die wereld te verbeteren
Wat is de motivatie?
Onze illustere voorganger, Jakob van Horne, kan ons helpen inspireren van Weert een verlichte gemeente te maken die openstaat naar de wereld en helpt die wereld te verbeteren.
Als u het daarbij niet over uw politieke of ambtelijke hart zou kunnen verkrijgen om het verdrag te continueren, zet het dan in ieder geval voort in een slapende relatie.
De gemeente Weert is het aan zijn inwoners, aan onze Chinese vrienden en aan de wereld verplicht constructief en vooruitstrevend te denken en te handelen.
Dank u voor uw aandacht.
VREDE
Aanstaande donderdag en vrijdag vieren we respectievelijk dodenherdenkings- en bevrijdings-dag in ons land. Dan is het 78 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog ten einde kwam. De meesten van ons hebben geen directe ervaring met het leed van deze oorlog. Het is daarom des te belangrijker dat we op deze manier aan dat oorlogsleed herinnerd worden.
Door toeval bekeek ik de laatste dagen twee knappe, amateuristische oorlogsfilm uit de jaren tachtig, met name ‘Gevaar als beloning’ en ’Strijders achter het front’*. Door die films kreeg ik een beter beeld van wat de Duitse bezetting betekende voor bewoners, vooral diegenen die nauw bij het verzet betrokken waren. Hartverscheurende taferelen binnen gemeenschappen en gezinnen en veel persoonlijk leed.
Ik realiseerde me hoe veilig en comfortabel ons leven nu is in vergelijking met die tijd. Het is goed ons dat te realiseren, want hoe verder nieuwe generaties van de oorlog verwijderd raken, hoe makkelijker het is onze gevoelens van onrecht en onmacht te intensiveren en agressief te worden.
Na WO II had de wereld zozeer geleden dat de beste voornemens voor de toekomst werden gemaakt in de vorm van de oprichting van de Verenigde Naties: nooit meer oorlog!
De organisatie heeft veel bijgedragen, en nog, aan de promotie en handhaving van vrede, maar supermachten schijnen het nu toch niet eens te zijn over geopolitieke belangen en zijn gebrekkig in het nakomen van het V.N. Handvest.
We dienen nu naar de toekomst te kijken en lering trekken uit het verleden.
Wat we nog steeds hard nodig hebben is rechtvaardigheid, door het uitroeien van armoede in de wereld, verdraagzaamheid en samenwerking.
De organisatie heeft veel bijgedragen, en nog, aan de promotie en handhaving van vrede, maar supermachten schijnen het nu toch niet eens te zijn over geopolitieke belangen en zijn gebrekkig in het nakomen van het V.N. Handvest.
De organisatie heeft veel bijgedragen, en nog, aan de promotie en handhaving van vrede, maar supermachten schijnen het nu toch niet eens te zijn over geopolitieke belangen en zijn gebrekkig in het nakomen van het V.N. Handvest.
We dienen nu naar de toekomst te kijken en lering trekken uit het verleden.
Wat we nog steeds hard nodig hebben is rechtvaardigheid, door het uitroeien van armoede in de wereld, verdraagzaamheid en samenwerking.
We hopen dat dat gerealiseerd gaat worden. Er zijn positieve en negatieve aanwijzingen. Terwijl we tot voor kort op constructieve voet met China omgingen, lijken we nu, onder inspiratie van de V.S., een Koude Oorlog op te starten. Veel Chinese activiteiten worden sinds kort als verdacht of ongewenst behandeld en samenwerking is op de terugtocht. De media lijken daar aan mee te doen en het publiek volgt gewoonlijk gedwee.
Toenemende frictie kan op langere termijn een recept voor oorlog vormen.
We moeten beter weten en handelen. We hebben democratische rechten, we hebben goede opleidingen genoten. We moeten zelfstandig en vredelievend denken. We moeten ons niet laten meeslepen door agressieve en machtswellustige partners. Laten we, aangespoord door de herdenkings- en bevrijdings-dagen, helpen voorkomen dat er nog ooit oorlog komt. Daar moeten we verdraagzaamheid en samenwerking voor nastreven in woord en daad, individueel en collectief.
Zie:Website: Brabants Historisch Informatie Centrum
Het geheugen van Brabant
In Brabantse beelden: menu ‘Films’
Menu ‘Vervaardiger’
Kerkhof, Antoon
Film 1 of 2 aanklikken
Hoogmoed komt voor de Val
Hoogmoed is niet alleen een ondeugd die personen teistert, maar die ook een rol speelt bij landen en op internationaal niveau. Als internationale ondeugd heeft hoogmoed een aantal kenmerken die ook op personen van toepassing zijn.
In het onderstaande willen we een idee geven van hoe hoogmoed zich kan gedragen in de internationale geopolitiek, toegespitst op de V.S. van nu.
Waarschijnlijk hebben alle invloedrijke staten in het verleden last gehad van hoogmoed. Zoals Toynbee in zijn ‘Rise and Fall of Civilizations’ aangaf zijn er een flink aantal ‘beschavingen’ geweest die een belangrijke rol hebben gespeeld op het wereldtoneel. Degene die ons het meest bekend zijn en waar we de meeste invloed van hebben ondergaan zijn het Romeinse rijk, Karel de Grote, het Spaanse rijk (Karel V/Philips II), Frankrijk (Napoleon), het Verenigd Koninkrijk, Duitsland (Hitler) en de Verenigde Staten. Het lijkt erop dat ‘beschavingen’ op een bepaald moment aan kracht inboeten of zelfs verdwijnen, mede mogelijk door de negatieve gevolgen van hoogmoed.
IIn het onderhavige houden we ons bezig met de Verenigde Staten, de westerse supermacht sinds misschien de Eerste, maar zeker sinds de Tweede Wereldoorlog.
Het is niet mogelijk om de aanwezigheid en rol van hoogmoed in afzondering te bepalen. Collectieve hoogmoed heeft een aantal trekken van persoonlijke hoogmoed. De laatste lijkt makkelijker te bestrijden dan de collectieve, omdat in de politiek het absolute eigenbelang steeds individueel en groepsmatig prevaleert. Er is een conglomeraat van factoren die het morele karakter van een overheersende cultuur bepalen, zoals macht en agressie, (hebzucht), rijkdom, aanzien en bevolkingssamenstelling. Macht kan van diverse aard zijn, economisch, militair, cultureel en zelfs religieus. Die diverse factoren kunnen ieder bijdragen aan de ontwikkeling van de ondeugd hoogmoed. De diverse vicieuze cirkels versterken elkaar wederzijds
In het geval van de Verenigde Staten is agressie en militaire macht altijd belangrijk geweest. Gedurende haar 250-jarig bestaan hebben de V.S. 220 jaar oorlog gevoerd, te beginnen met de onafhankelijkheidsoorlog tegen de Britten en de strijd tegen de Indianen (61 oorlogen in de 19de eeuw, voor een groot deel tegen de Indianen). Andere grotere oorlogen waren die tegen Mexico (1846 – 1848), de Spaans-Amerikaanse oorlog (1898), de Filippijnse Oorlog (1899 – 1902), WO I (1917 – 1918), WO II (1941 – 1945), Korea (1950 – 1953), Vietnam, Yugoslavia (1992 – 1999), Afghanistan (2001 – 2021) en Irak (2003 – 2011).
De oorlogen met Mexico (Californië, Texas) en Spanje (Florida, Philippijnen) leverden grote gebiedsuitbreidingen op, evenals de aankoop van Louisiana in 1803 en van Alaska in 1867. Tot en met WO II wonnen de V. S. alle oorlogen. Daarna waren de oorlogen onbeslecht (Korea, Vietnam) of verloren door de V.S.
Hierdoor kunnen de V.S. bestempeld worden als een agressief expansionistische natie die steeds militaire macht inzette om zijn gelijk te krijgen. De gebruikelijke overwinningen (tot 1950) en de traditionele militaire agressie verleenden de V.S. een grote zelfverzekerdheid. Mogelijk dat de ethiek van emigrantengroepen, vaak geëmigreerd vanwege onwrikbare religieuze overtuigingen, daar ook een rol bij gespeeld heeft. Dit werd in zekere mate bevestigd door een recent artikel van Bruce Fein in het interessante ‘Consortium News’ waarin hij het zojuist verschenen boek van Robert Kagan ‘The Ghost at the Feast. America and the Collapse of World Order’ (600+ blz.) recenseert onder de titel ‘The Calamity of America’s ‘Divine Mission’
Robert Kagan is een invloedrijk schrijver, politicus, lid van Brookings Institution en getrouwd met Victoria Nuland, Undersecretary for Policy in het State Department en Amerikaanse architecte van het Oekraïne debacle. Volgens Kagan zijn de Amerikanen ’a chosen exceptional people tasked by God to expand good in the world and to contract evil, by force of arms if necessary’. Richard Fein, bekend een criticus beoordeelt dit als volgt: ’All empires die from an insatiable craving for power’. ‘The epitaphs of empires are ‘Here lies a chosen people’. ‘The monumental error is his failure to see that Americans, like the rest of mankind, are made of crooked timber, craving power for its own sake’.
Maar het was vooral de overwinning in WO II die de V.S. de scepter gaven om de westerse wereld te reguleren, zo niet te beheersen.
Dat was allereerst militair, maar vervolgens ook economisch (o.m. Wereldbank, IMF, Marshall Plan). Eerdere economische grootmachten waren of verslagen (Duitsland, Italië) of uitgeput (U.K.). Naast de dominantie over individuele naties, werd er op internationaal geopolitiek terrein een raamwerk opgetrokken waarin de Amerikaanse dominantie bevestigd en uitgebreid werd. Hierbij kunnen de Verenigde Naties genoemd worden en in nog grotere mate de Bretton Woods instanties (IMF, Wereldbank) waar de V.S. een veto-macht kregen. Vervolgens kwam in 1949 de NAVO, totaal gedomineerd door de V.S. en later nog, op Amerikaanse voorwaarden, de WTO.
Door de verkregen hegemonie op velerlei terrein was het relatief eenvoudig die macht verder uit te breiden en te consolideren. En er leken weinig situaties te bestaan waar de V.S. niet de grootste invloed had en dingen naar haar hand kon zetten. Door de enorme macht en invloed, ook op cultureel terrein, kregen de V.S. groot aanzien, wat haar invloed verder versterkte.
Dus de belangrijkste factoren van de egoïstische menselijke en maatschappelijke motivatie van machtswellust, rijkdom en aanzien kwamen hier samen. Macht corrumpeert en rijkdom wil zichzelf vermeerderen. De onverzadigbaarheid van relevante wensen draait om zelf-reflexiviteit, op de bezorgdheid van de hoogmoedige om de superioriteit en zelfvoorziening van zijn positie. En omdat er geen of onvoldoende internationale democratie is en er geen adequate tegenmachten zijn in de westerse wereld, gaat het via overdreven zelfvertrouwen en ongecontroleerde machtsuitoefening naar hoogmoed. Aanspraak op eigendom, privileges en macht is één van de vijf factoren die mensen, maar waarschijnlijk ook landen, van de waarheid verwijderd houden en integriteit kunnen compromitteren. De Verenigde Staten begonnen internationaal een houding van arrogantie en almacht aan te nemen. En omdat hoogmoedige entiteiten de belangen en meningen van anderen in de wind slaan, hebben ze geen tegenspel en geen toepasselijke informatie (laatste verloren oorlogen). Ze begonnen zichzelf als perfect, als de Almacht te zien. Hoogmoedige personen en instanties zijn voornamelijk of geheel op zichzelf georiënteerd. Ze zijn niet genegen naar anderen te luisteren.
De kloof tussen zelf of land en andere(n) geeft de hoogmoedige de gelegenheid om de behoeften, wensen en gevoelens van de laatste te veronachtzamen. Vandaar is het een makkelijke stap om de ander te verwaarlozen of te manipuleren voor eigen gewin. Deze aanname maakt de hoogmoedige vatbaar voor gevoelloosheid, die zelfs tot beestachtigheid of wreedheid kan leiden. Zoals in Irak of, zoals nu, via een proxy oorlog in de Oekraïne tegen Rusland.
Bij hoogmoed neemt men zichzelf als absoluut en verliest men contact met de realiteit, wat leidt tot slechte beslissingen. Voorbeelden zijn de oorlogen in Vietnam, Irak en Afghanistan. Een ander voorbeeld is de beslissing om de Nederlandse NAVO-bondgenoot militair binnen te vallen als Amerikaanse soldaten voor het Internationale Strafhof gedaagd zouden worden. Denk ook aan de Washington consensus, die er vanuit gaat dat de V.S. de enige supermacht zou moeten blijven. (zie ook het artikel van Hershey Seymour ‘”How America Took Out the Nord Stream Pipeline”.
Bij hoogmoed neemt men zichzelf als absoluut en verliest men contact met de realiteit, wat leidt tot slechte beslissingen. Voorbeelden zijn de oorlogen in Vietnam, Irak en Afghanistan. Een ander voorbeeld is de beslissing om de Nederlandse NAVO-bondgenoot militair binnen te vallen als Amerikaanse soldaten voor het Internationale Strafhof gedaagd zouden worden. Denk ook aan de Washington consensus, die er vanuit gaat dat de V.S. de enige supermacht zou moeten blijven. (zie ook het artikel van Hershey Seymour ‘”How America Took Out the Nord Stream Pipeline”.
Hoogmoedige personen helpen zichzelf in de vernieling. Ze hebben geen goed contact met de omgeving, ze hebben geen manieren om objectieve kennis te vergaren en raken verwijderd van de werkelijkheid.
Wat ook een rol speelt is dat de machthebbers de neiging hebben na gewonnen strijd op hun lauweren te gaan rusten. Belangenverschillen kunnen sneller beslecht worden door machtsmisbruik dan door overleg. Politieke beïnvloeding en draaideurpolitiek gaan het bestel corrumperen en er vindt een uitholling plaats van de maatschappelijke structuur. Belangen van derden worden beschadigd of onderdrukt en vroegere emigratielanden houden nieuwe emigranten tegen
Of de zelfbeschadiging van hoogmoedige landen precies is zoals bij personen, valt moeilijk te zeggen. De neergang van vroegere grote beschavingen suggereert een dergelijk verschijnsel. De ernstige tekortkomingen en fouten in de Amerikaanse binnenlandse en buitenlandse politiek doen in ieder geval het ergste vrezen voor de toekomst van de Verenigde Staten
Gezegd dient nog te worden dat de westerse media weinig onafhankelijk ageren. Wat de Oekraïne-oorlog betreft durven ze geen afwijkende meningen te presenteren. Het artikel van Seymour Hersh over Nord Stream is buiten de pers gehouden en de demonstraties afgelopen weekend tegen de oorlog in de diverse hoofdsteden zijn niet gehonoreerd. Democratie kan op meerdere manieren uitgelegd worden!
TOCH STEEDS BETER
Een fris, nieuw jaartje voor de boeg
Hoe was het dat Oudjaar zich gedroeg
Mengeling van goed en kwaad
Onzekerheid in het kwadraat
Een fris, nieuw jaartje voor de boeg
Hoe was het dat Oudjaar zich gedroeg
Mengeling van goed en kwaad
Onzekerheid in het kwadraat
COVID heeft een dasje omgedaan
Is nu naar China toe gegaan
Oorlog en wreedheid in Oekraïne
Voor Rusland en de NAVO een morele ruïne
Betreur de hetze tegen het ‘Gele Gevaar’
Is Biden internationaal wel zo’n verbeteraar?
De prijs van energie rijst uit de pan
Maar comfortabel Nederland helpt je dan
Stikstof is goed om te groeien
Maar nu hebben we teveel koeien
De media luisteren naar populariteit en macht
Maakt hun onafhankelijkheid en opvoeding verdacht
Onze jonkies kunnen niet zo goed meer rekenen en lezen
Moeten we voor onze alfabetische toekomst vrezen?
Er gebeuren veel goede zaken
Die een rozige toekomst maken
Het milieu krijgt een belovende tijd
Met een akkoord over biodiversiteit
Na eeuwen van menselijke razernij
Het milieu krijgt een belovende tijd
Met een akkoord over biodiversiteit
Na eeuwen van menselijke razernij
Een gemotiveerde jeugd die dat belijdt
Wat we goed kunnen gebruiken
Is geloof, hoop en liefde te helpen ontluiken
Rechtvaardigheid te stimuleren
Franciscus en Guterres te imiteren
Goed gedrag na te streven
Door deugden volop te beleven
Liefde, vrede, vreugde en licht
Het komend jaar een inspirerend gezicht.