Als ex-roker weet ik dat roken best lekker kan zijn. Jammer dat het zo schadelijk en verslavend is. In de loop van enkele decennia werden sigaretten, sigaren en pijp gemeengoed in Europa, deels door de Amerikaans-Engelse bevrijdingstroepen van de Tweede Wereldoorlog. Het gebruik van deze genotmiddelen werd enorm populair, zodat in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw ongeveer de helft van de volwassenen rookte, bijna alle mannen. Het leidde tot een rookcultuur met volle asbakken en rookgordijnen in huiskamers en cafés.
Roken is zwaar verslavend. Dat er een omslag in de maatschappij heeft plaatsgevonden is een historische prestatie; het percentage rokers onder volwassenen is in Nederland tot zo’n 25 procent teruggebracht. En wat een verbetering van gezondheid en levensomstandigheden. Dat 65-jarigen er vijf jaar bijgekregen hebben in vergelijking met de jaren vijftig van de vorige eeuw is grotendeels aan het stoppen met roken te danken. Het traditionele roken zal er uiteindelijk uit gaan. In Amerika, pionier op dit gebied, mag je in sommige delen zelfs in de buitenlucht niet meer roken. Het zal roken vergaan als tabakspruimen vroeger: helemaal eruit. Hoe eerder, hoe beter!
Toch blijven we onze behoeften aan genotmiddelen en verdoving houden. Sinds heugenis heeft de mens naar middelen gezocht om het leven tijdelijk te veraangenamen en om te verdoven tegen de harde kanten van het bestaan. Niks op tegen zolang je jezelf of je medemens maar niet beschadigt. Het lijkt erop dat sommige soft drugs minder verslavend zijn dan nicotine en alcohol. Ze zijn (nog) niet geaccepteerd in de officiële maatschappij, hoewel Nederland een pionier is in gedogen. In het algemeen schijnt regulering goede gevolgen te geven.
Op het gebied van marihuana zijn er positieve ontwikkelingen op landenniveau, bijvoorbeeld in Uruguay en Canada. Drugs in het verdomhoekje zetten, wakkert de georganiseerde misdaad aan, met fatale gevolgen voor de maatschappij in het algemeen. Catastrofale situaties in Colombia, Mexico en andere Latijns Amerikaanse landen zijn het gevolg.
Het beste zou zijn als mensen niet zouden verslaven aan genotmiddelen. Behalve aan alcohol, nicotine en drugs kun je ook verslaven aan gokken, seks en eten. Mooie gelegenheden om de deugden van matigheid en zelfbeheersing te oefenen, om boven verleidingen te staan en een vrij persoon te zijn.
